1. Асуулт: Би Баянхонгор аймагт газар эзэмшдэг юм. Уг газрын эзэмших эрхээ бүртгэлийн байгууллагад бүртгүүлж дугаар авах гэсэн юм. Хаана хандах вэ?
Хариулт: Та Баянхонгор аймагт газрын албаны даамалд хандаж хүсэлт гаргана. Газрын даамал нь таны гаргасан хүсэлт бүхий нотлох баримтыг бүртгэлийн байгууллагад цахимаар ирүүлсний үндсэн дээр улсын бүртгэлд бүртгэж дугаар олгож, газар эзэмших эрхийн гэрчилгээнд бүртгэлийн байгууллагаас олгосон дугаарыг тусгаж таньд өгнө. Та өөрөө бүртгэлийн байгууллагад ирэх шаардлагагүй болсон. /Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийн 28 дугаар зүйл/
2. Асуулт: Би Чингэлтэй дүүргийн 5 дугаар хороонд байрлах орон сууцныхаа өмчлөх эрхийн гэрчилгээг хайгаад олохгүй байна. Гэрчилгээгээ дахин авахад хэд хонох вэ?
Хариулт: Та доорх бичиг баримтыг бүрдүүлэн Чингэлтэй дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтэст хандана. Үүнд: – Өргөдөл /орон сууцны хаяг болон дахин авах шалтгаанаа бичсэн байна/ – Гэрчилгээг хүчнгүйд тооцуулах тухай зарыг өдөр тутмын сонинд зарлуулан сонинг эх хувиар нь хавсаргана. – Үйлчилгээний хураамж 20 000 төгрөгийг тушаасан баримт зэрэг болно. /ЗГ-ын 2010 оны 237 тогтоол/ Дээрх баримтыг үндэслэн улсын ерөнхий байцаагчийн шийдвэрээр гэрчилгээг хүчингүйд тооцож, ажлын 15 хоногийн дотор таны гэрчилгээг дахин олгоно. /Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйл/
3. Асуулт: Манай компани Баянгол дүүргийн 8 дугаар хороонынутаг дэвсгэр дээр 2015 онд 64 айлын орон сууцны барилгыг барьж дуусаагүй байхдаа 80%-ийн гүйцэтгэлтэйгээр өмчлөх эрхийн гэрчилгээг авч Хаан банкинд барьцаалсан. 2017 онд Хаан банкны барьцааны гэрээг дуусгавар болгож, орон сууцны барилгаа ашиглалтад оруулан захиалгын гэрээгээр салж бүртгүүлэхээр бүртгэлийн байгууллагад жагсаалтыг өгч бүртгүүлэн, өнөөдрийн байдлаар 3 айл гэрчилгээгээ аваагүй үлдсэн байгаа. Гэтэл манай компанийн өмчлөлд дээрх барилга бүртгэлтэй байгаа учраас татвар авна гээд Татварын хэлтсээс бичиг ирсэн. Компанийн өмчлөлд бүртгэгдсэн байгаа гэрчилгээгээ хүчингүй болгуулах гэсэн юм. Хаана хандах вэ?
Хариулт: Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.1.6-д “захиалгаар барьсан орон сууцны жагсаалтаар тухайн орон сууцны эрх бүртгэгдэж дууссан бол эрхийн улсын бүртгэлийг хаана” гэж заасны дагуу эхлээд захиалга өгөөд бүртгүүлээгүй 3 иргэн өмчлөх эрхээ улсын бүртгэлд бүртгүүлэх шаардлагатай. Дээрх 64 айлын орон сууцны өмчлөгч нар бүгд улсын бүртгэлд бүртгүүлж дууссаны дараа танай компани хүсэлтээ бичээд өмчлөх эрхийн гэрчилгээг эх хувиар нь хавсарган Баянгол дүүргийн бүртгэлийн хэлтэст хандана.
4. Асуулт: Миний нэр дээр газар өмчлөх шийдвэр гараад Газрын албанаас автал улсын бүртгэлийн байгууллагад очоорой гэсэн. Би хаана хандаж, ямар баримт бүрдүүлж өгөх вэ?
Хариулт: Та доорх баримт бичгийг бүрдүүлэн харьяа дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтэст хандана. Үүнд: – Мэдүүлэг /дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн хүлээн авах цонхнооос авна/ – Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай шийдвэр ийн эх хувь, – Газрын кадастрын зураг /эх хувь/, – Газрын төлөв байдал, хянан баталгааны дүгнэлтийн хуулбар зэргийг бүрдүүлж өгнө. Үнэ төлбөргүй бөгөөд ажлын 5 өдрийн дотор эрхийн улсын бүртгэлд бүртгэх эсэхийг шийдвэрлэж мэдэгдэнэ. /Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийн 10 дугаар зүйл/
5. Асуулт: Би Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороонд байрлах орон сууцаа худалдах гэж байгаа юм. Ямар материал бүрдүүлэх вэ, хэдэн төгрөг тушаах вэ? Хаана хандах вэ?
Хариулт: Та доорх баримт бичгийг бүрдүүлж, Баянзүрх дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтэст эсхүл нийслэлийн үйлчилгээний нэгдсэн төв болох Мишээл төв, Дүнжингарав төв, Оргил төв, Драгон төвд хандаж болно. Үүнд: – Мэдүүлэг /бүртгэлийн байгууллагын хүлээн авах цонхноос авна/ – Худалдах, худалдан авах гэрээ эх хувь /тухайн үл хөдлөх эд хөрөнгө оршин байгаа дүүргийн тойргийн нотариатчаар гэрчлүүлсэн байна./ – Өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ /эх хувь/ – Үйлчилгээний хураамж энгийн бол 20 000 төгрөг /ажлын 3 хоногт/, яаралтай бол 40 000 төгрөг /ажлын 8 цагт/ тушаасан баримт/ /ЗГ-ын 2010 оны 237 тогтоол/ – Үл хөдлөх эд хөрөнгө худалдан борлуулсны 2%-ийн татвар төлсөн баримт /Худалдах ,худалдан авах гэрээнд тусгагдсан үнийн дүнгээс тооцно./ зэрэг болно. /Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийн 11 дүгээр зүйл/
6. Асуулт: Би өөрийнхөө нэр дээр эд хөрөнгө байгаа эсэх лавлагааг авах гэсэн юм. Хэд хоноод гарах вэ? Хаана хандах вэ?
Хариулт: Та цахим үнэмлэх болон хурууны хээгээ ашиглан Төрийн үйлчилгээний цахим /ТҮЦ/ машинаас 1000 төгрөгөөр шууд авах боломжтой. Хэрвээ иргэний цахим үнэмлэх гэмтэлтэй ч юм уу, хурууны хээ уншигдахгүй алдаа гарч байвал, мөн хуулийн этгээд болон итгэмжлэлээр лавлагаа авах гэж байгаа бол өөрт ойрхон байгаа Улсын бүртгэлийн хэлтэст болон нийслэлийн үйлчилгээний нэгдсэн төв болох Мишээл төв, Дүнжингарав төв, Оргил төв, Драгон төвд доорх баримт бичгийг бүрдүүлэн хандаж болно.Үүнд: – Мэдүүлэг /бүртгэлийн байгууллагын хүлээн авах цонхноос авна/ – Үйлчилгээний хураамж энгийн бол 5 000 төгрөг /ажлын 5 хоногт/, яаралтай бол 10 000 төгрөг /ажлын 8 цагт/ тушаасан баримтын хамт өгнө. /ЗГ-ын 2010 оны 237 тогтоол/
7. Асуулт: Би Сонгинохайрхан дүүрэгт амьдардаг. 700 м.кв газар өмчилдөг. Энэ газраасаа дүүдээ талыг нь бэлэглэх гэсэн юм. Ямар баримт бичиг бүрдүүлж хаана хандах вэ?
Хариулт: Та эхлээд Сонгинохайрхан дүүргийн тойргийн нотариатч дээр дүүтэйгээ хамт очиж 700 м.кв талбайтай газрын 350 м.кв талбайг нь бэлэглэх гэрээг байгуулна. Байгуулсан бэлэглэлийн гэрээний нэг хувийг Сонгинохайрхан дүүргийн Газрын албанд өгч газрын кадастрын зургийг 2 хуваалгаж тус тусд кадастрын зургийг гаргаж авна. Үүний дараа дүүтэйгээ хамт доорх бичиг баримтыг бүрдүүлэн Сонгинохайрхан дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтэст хандаж тус тусдаа мэдүүлэг гаргана. Үүнд: – Мэдүүлэг / бүртгэлийн байгууллагын хүлээн авах цонхноос авна./. – Бэлэглэлийн гэрээ – Газрын кадастрын зураг – Газар өмчлөх эрхийн гэрчилгээ /эх хувь/ – Үйлчилгээний хураамж тушаасан баримт: Таны хувьд 700 м.кв талбай нь 350 м.кв болж өөрчлөгдөж байгаа учраас 8000 төгрөг, таны дүүгийн хувьд үлдсэн 350м.кв талбайтай газрыг бэлэглэлийн гэрээгээр авч байгаа учраас 20000 төгрөг тушаана. /ЗГ-ын 2010 оны 237 тогтоол/
8. Асуулт: Манай ах эгч 2 Солонгост ажиллаж амьдардаг. Ах, эгч 2-ын нэр дээр байдаг Баянгол дүүргийн орон сууцыг би өөрийнхөө нэр дээр шилжүүлэхийн тулд яах ёстой вэ? Ах эгч 2 Солонгост гэрээ хийгээд элчин сайдын яамаар дамжуулан ирүүлвэл бүртгэж өгөх үү?
Хариулт: Баянгол дүүргийн орон сууцны өмчлөх эрхийг шилжүүлэх гэрээг зөвхөн Баянгол дүүргийн тойргийн нотариатчаар гэрчлүүлэх ёстой. /Нотариатын тухай хуулийн 7.3/ Дээрх тохиолдолд ах эгч 2 нь Монголд байгаа хүнд итгэмжлэх эрх өгөөд, уг итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь тантай хамт Баянгол дүүргийн тойргийн нотариатч дээр очиж гэрээ байгуулан гэрчлүүлнэ. Үүний дараа бүртгэлийн байгууллагад хандана.
9. Асуулт: Манай хүүхэд байрны гэрчилгээн дээр зураг зураад, зарим үг үсэг нь харагдахгүй болгочихжээ. Би гэрчилгээгээ шинээр солиулж болох уу?
Хариулт: Болно. Энэ тохиолдолд таны гаргасан хүсэлтийг үндэслээд улсын бүртгэгч ажлын 10 өдрийн дотор гэрчилгээг дахин олгоно. /Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйл/
10. Асуулт: Би Чингэлтэй дүүрэгт орон сууц худалдаж авч байгаа юм. Байрны төлбөрөө 100% төлөх боломжгүй учраас эхний ээлжинд 50%-ийг бэлнээр өгөөд үлдсэнийг нь 2019 оны 06 дугаар сард багтаан төлж дуусахаар худалдаж байгаа хүнтэйгээ тохирсон юмаа. Энэ тухайгаа гэрээндээ төлбөрөө бүрэн төлж дууссаны дараа гэрчилгээгээ миний нэр дээр шилжүүлэхээр тусгасан. Намайг төлбөрөө барагдуулж дуусах хугацаанд энэ байрыг өөр хүнд худалдахгүй байх тал дээр хамгаалсан бүртгэл байдаг болов уу?
Хариулт: Та урьдчилсан тэмдэглэл хийлгэж болно. Энэ тохиолдолд та худалдаж байгаа хүнтэйгээ хамт Чингэлтэй дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтэст болон нийслэлийн үйлчилгээний нэгдсэн төв болох Мишээл төв, Дүнжингарав төв, Оргил төв, Драгон төвд доорх баримт бичгийг бүрдүүлэн хандаж болно.Үүнд: – Мэдүүлэг /бүртгэлийн байгууллагын хүлээн авах цонхноос авч хамт бөглөнө/ – Худалдах, худалдан авах гэрээний хуулбар – Үйлчилгээний хураамж 5000 төгрөг тушаасан баримт бүхий мэдүүлгийг хүлээн авснаас хойш ажлын 3 өдрийн дотор эрхийн улсын бүртгэлд бүртгэх эсэхийг шийдвэрлэж мэдэгдэнэ. /Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийн 31 дүгээр зүйл/